Από το 1924 μέχρι το τέλος του περασμένου αιώνα, διαμορφώνεται το πλαίσιο για τη  βιολογική γεωργία.

Το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την βιολογική γεωργία είναι α) ο κανονισμός της ΕΟΚ 2092/91 που αποτελεί τη θεμελιακή αρχή της και β) ο νέος Κανονισμός 834/2007 της Ε.Ε. που καταργεί τον προηγούμενο.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ (β.γ.)

1. Η Αρχή της Υγείας

 Να στηρίζει και να βελτιώνει την υγεία του εδάφους, των φυτών, των ζώων, των ανθρώπων.

2. Η Αρχή της Οικολογίας

Να βασίζεται στα οικολογικά συστήματα και τους βιολογικούς κύκλου.

3. Η Αρχή της Ισονομίας

Να βασίζεται στις σχέσεις που διασφαλίζουν δικαιοσύνη όσον αφορά το κοινό περιβάλλον και τις ευκαιρίες στη ζωή.

4. Η Αρχή της Φροντίδας

Να ασκείται με υπεύθυνο τρόπο για την προστασία της υγείας και της ευημερίας των σημερινών και των μελλοντικών γενεών και του περιβάλλοντος.

Τι είναι η βιολογική γεωργία;

Πρόκειται για βαθιά οικολογική σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον και τη φύση γενικότερα

Σήμερα, δυστυχώς, όποιος έχει πιστοποίηση βαφτίζεται βιοκαλλιεργητής, γιατί λέει, δεν ρίχνει χημικές ουσίες στις καλλιέργειες…….

Στην πραγματικότητα, όταν μιλάμε για  β.γ. πρέπει να έχουμε στο νου μας  και τα εξής:

• Σεβασμός στα οικοσυστήματα
• Σεβασμός στο έδαφος που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στη β γ.
• Οι χημικές εισροές είναι μηδενικές
• Αειφόρος ανάπτυξη: «Η φύση διδάσκει να παίρνεις από παντού τόσο όσο χρειάζεσαι και έτσι ώστε να έχεις πάντοτε να παίρνεις»
• Ελαχιστοποιούμε τη χρήση ενέργειας και περιοριζόμαστε όσο γίνεται περισσότερο της ανανεώσιμες πηγές.
• Φροντίζει να παρέχει στους παραγωγούς ανθρώπινη διαβίωση και επαρκές εισόδημα.

ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Όταν μιλάμε για βιολογική εκτροφή, εννοούμε σεβασμό σε κάθε μορφή ζωής και να παρέχουμε συνθήκες ελεύθερης διαβίωσης. Όμως υπάρχει η αντίφαση: Σεβόμαστε την κάθε μορφή ζωής, αλλά στο τέλος σφάζουμε για να φάμε το κρέας τους.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ (Κ.Κ.)

Ζούμε σ΄ ένα κόσμο στον οποίο η βία, η σπατάλη και η πλύση εγκεφάλου έχουν γίνει καθημερινά χαρακτηριστικά της ζωής μας.

Η ανάπτυξη του Κ.Κ. ξεκινάει από τη διαπίστωση ότι στην αγορά δεν επικρατούν έντιμοι και ηθικοί όροι συναλλαγής. Οι αγορές λειτουργούν με όρους κερδοσκοπίας, αισχροκέρδειας, εξαπάτησης του καταναλωτή και καταχρηστικών πρακτικών εκ μέρους των προμηθευτών. Οι τιμές με τις οποίες επιβαρύνονται οι καταναλωτές δεν αντιστοιχούν στην ποιότητα που υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύουν

ΤΙ ΕΠΙΔΙΩΚΕΙ ΤΟ TΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ: να δημιουργεί υπεύθυνους και ενεργούς πολίτες-καταναλωτές, με συλλογική κοινωνική δράση, βοηθώντας τους να συνειδητοποιήσουν τη δύναμη που έχουν, να επεμβαίνουν και να διαμορφώνουν την οικονομική αγορά προς όφελός τους.

Η λύση είναι απλή: Το θηρίο της αισχροκέρδειας και της εκμετάλλευσης, χωρίς το δικό μας καρπό θα συρρικνωθεί!

• Οι πιστοποιητικοί οργανισμοί πέρα από τα όποια θετικά τους, «αποτέλεσαν και την μεγάλη παγίδα του χώρου, μιας κι απορρόφησε, «έκλεψε» την ορμή από άλλους τομείς δράσης. Η εστίαση στην πιστοποίηση και διεθνώς και στη χώρα μας, έχει τον κίνδυνο να κρύβει, να παραμορφώνει το πραγματικό πρόσωπο της β.γ., που είναι η δημιουργία συνείδησης, η αγάπη κι η σχέση με τη γη και τη φύση». Μάριος Δεσύλας
• Ο έλεγχος και η  πιστοποίηση σήμερα στη β.γ. υπολείπεται των προσδοκιών του Κ.Κ.

*Ο Σωκράτης Βασιλάκος είναι γεωπόνος-βιοκαλλιεργητής

Η Οργανωτική Επιτροπή της 17^ης Οικολογικής Γιορτής Καρδίτσας, αισθάνεται την ανάγκη να ευχαριστήσει όλους όσοι βοήθησαν με οποιονδήποτε τρόπο και να καταθέσει κάποιες απόψεις σχετικά με τη γιορτή αυτή που πραγματοποιήθηκε το τετραήμερο από 21 έως 24 Σεπτεμβρίου 2017, στο άλσος Παυσιλύπου.

 Έτσι, ευχαριστεί:

Τον Μεγάλο Χορηγό: ΘΕΟΝΗ – Φυσικό Μεταλλικό Νερό

>Το χορηγό: ΤΕΙ Θεσσαλίας

>Τους υποστηρικτές: Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας, Πιστοποιητικό Οργανισμό Οξυγόνο, Αγρόκτημα Βασιλάκου, Ευάγγελο Κατσαρό - πολιτικό μηχανικό

>Τους χορηγούς επικοινωνίας: ΕΡΤ3, ΕΡΤ Βόλου και ΕΡΤ Λάρισας

>Την Περιφέρεια Θεσσαλίας και την  Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας

>Το Δήμο Καρδίτσας

>Το Παυσίλυπο

>Το Επιμελητήριο Καρδίτσας

>Τον Βιολογικό  Αμπελώνα Κοντοζήση

>Την ομάδα ΔΙΑΣ

>Όλους τους εκθέτες

> >Όλα τα μουσικά σχήματα που συμμετείχαν αφιλοκερδώς στις παράλληλες εκδηλώσεις της Γιορτής.

>Τους εκθέτες που προσέφεραν προϊόντα για την παρασκευή του γεύματος της Κυριακής και συγκεκριμένα: τον ΑΡΩΔΑΜΟ, το Ηλιογέννημα, το ΜΕΛΙΜΑ, το Zaholy, το κτήμα Λαμπρόπουλου, τον Γ. Δούμο, τον Σερ. Κωτίνα, τον Θ. Καραθάνο, την κ. Ζαρζαρή, την κ. Κραβαρίτη, το Ελαιόλαδο της Σοφίας, τον Κ. Κελεσίδη και τον Αλ. Γκουσιάρη

>Τον δημοσιογράφο Γιώργο Μπανάτσα για την παρουσίαση των εγκαινίων

>Τον μάγειρα Δημήτρη Μάλκα

>Τη Σουμέλα Παπαευαγγέλου για την φωτογραφία της αφίσας

>Τους εθελοντές και ιδίως όσους βοήθησαν στην αποκαθήλωση των περιπτέρων που είναι: Δημήτρης Σταμοστέργιος, Παναγιώτης Βελέτζας, Θεόδωρος Παπαποστόλου.

> Όλα τα τοπικά και θεσσαλικά ΜΜΕ για την προβολή της Γιορτής

>Και φυσικά ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους επισκέπτες και ιδιαίτερα τους Καρδιτσιώτες που στηρίζουν διαχρονικά την Οικολογική Γιορτή

Απόψεις - Συμπεράσματα:  

Η Οργανωτική Επιτροπή επέλεξε η φετινή Οικολογική Γιορτή να αφιερωθεί στις φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές καλλιέργειας με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με το πώς μπορούν να εφαρμοστούν νέες μέθοδοι καλλιεργειών φιλικές προς το περιβάλλον.

Το πρώτο βήμα έγινε κατά τη σχετική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 17/9 με εισηγητές καταξιωμένους επιστήμονες. Μέσα από τις ενδιαφέρουσες εισηγήσεις, τις τοποθετήσεις, τις παρεμβάσεις αλλά και τον γόνιμο διάλογο που αναπτύχθηκε προέκυψαν χρήσιμα συμπεράσματα.

Η 17^η Οικολογική Γιορτή αποτέλεσε μία άρτια διοργάνωση και το επίπεδό της – κατά γενική ομολογία – υπήρξε πολύ υψηλό.  

Επί ένα τετραήμερο η Καρδίτσα βρέθηκε στο επίκεντρο του πανελλαδικού ενδιαφέροντος καταφέρνοντας να αφήσει πίσω της όχι μόνον τις καλύτερες των εντυπώσεων αλλά και πολλά μηνύματα.

Τόσο οι πολλές συμμετοχές (40 εκθέτες με 46 περίπτερα) στην Πανελλαδική Εκθεσιακή Αγορά Πιστοποιημένων Βιολογικών Προϊόντων, Οικολογικών Δραστηριοτήτων και Ειδών Χειροτεχνίας όσο και οι επίσης πολλές και ενδιαφέρουσες παράλληλες εκδηλώσεις (20 τον αριθμό) που περιλάμβανε το πρόγραμμα, προσέλκυσαν το ενδιαφέρον πλήθους κόσμου, όχι μόνο Καρδιτσιωτών, αλλά και από άλλες περιοχές,  καταδεικνύοντας τη δυναμική του θεσμού.

Κάθε χρόνο η Οικολογική Γιορτή ωριμάζει όλο και περισσότερε και περνάει έτσι σε ανώτερα επίπεδα, κάτι που εξασφαλίζει μεγαλύτερη επιτυχία ανεβάζοντας των πήχη των στόχων όλο και υψηλότερα. Γι ΄ αυτό και χρειάζεται η στήριξη ακόμα περισσότερων φορέων, χορηγών και εθελοντών ώστε ο θεσμός να έχει μια ολοένα και πιο ανοδική πορεία.

Ραντεβού του χρόνου, στην 18^η Οικολογική Γιορτή Καρδίτσας που θα πραγματοποιηθεί από 20 έως 23 Σεπτέμβρη 2018.

«Επιπτώσεις της συμβατικής γεωργίας στην υγεία και το περιβάλλον»

Ευάγγελος Βλάχος

Γεωπόνος

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

-  Έγγειες βελτιώσεις

-  Εντατικοποίηση των καλλιεργειών

-  Εκτεταμένη εφαρμογή χημικών λιπασμάτων

-  Γενίκευση της χρήσης των φυτοφαρμάκων

-  Γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί

(GMOs)

Μέχρι σήμερα

Υπήρξαν επιπτώσεις στην υγεία και αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος από δραστηριότητες  που έχουν σχέση με την άσκηση της συμβατικής γεωργίας ???

-  ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ

-  ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ

-  ΑΛΛΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

-  ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ

-  ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ

-  ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

-  ΑΛΛΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Αποξηράνσεις

-  Λίμνες

-  Έλη

-  Βαλτώδεις εκτάσεις

Με παράλληλα έργα…

-       Πρόσθετα αποστραγγιστικά

-       Αγροτική οδοποιία

-       Αρδευτικά έργα

-       Συστηματοποιήσεις εδαφών

-       Μόνιμα στραγγιστικά δίκτυα

Με εισαγωγή στην καλλιέργεια....

-Βελτιωμένων ποικιλιών και υβριδίων

Αλλά πολύ απαιτητικών σε εισροές (Νερό άρδευσης -λιπάσματα -φυτοφάρμακα)

Αποτέλεσμα

• Εξαφάνιση βιοτόπων
• Θεαματικές αλλαγές σε Χλωρίδα-πανίδα με

        - Δραστική μείωση πολλών ειδών

        - Μείωση της επισκεψιμότητας των

           αποδημητικών

        - Περιορισμός της βιοποικιλότητας

Λιπάσματα

Η χρήση τους στη Γεωργία άρχισε στις αρχές του 20^ου αιώνα με πρώτο εκπρόσωπό τους την κυαναμίδη του ασβεστίου της αμερικανικής εταιρίας Cyanamid

Χρήση λιπασμάτων στο Ν. Καρδίτσας

Δεκαετίες 90-00: 40.000 τον. ετησίως
(800.000 τον.)
Σήμερα: 20.000 τον. ετησίως
(600.000 τον.)
Σταθερά μέσα στους 3 πρώτους Νομούς σε κατανάλωση λιπασμάτων

Άζωτο

Αύξηση της συγκέντρωσης νιτρικών και νιτρωδών στα φυλλώδη λαχανικά

**   Διαφυγή στην ατμόσφαιρα με τη μορφή ενώσεων π.χ. υποξείδιο του αζώτου – επίδραση στο όζον

** Εμπλουτισμός των υδάτινων συστημάτων, ακαταλληλότητα νερού, ευτροφισμός

Φώσφορος

Εμπλουτισμός υδάτινου περιβάλλοντος

Ενίσχυση των φαινομένων ευτροφισμού

Κάλιο

Παρεμπόδιση προσρόφησης ιωδίου από τα φυτά

Παθήσεις θυρεοειδούς

Tα φυτοφάρμακα

Χημικές ουσίες με μέτρια έως πολύ ισχυρή οξεία τοξικότητα άλλα και χρόνια τοξικότητα

Μερικές ιδιότητες των φυτοφαρμάκων

Μέτρια έως πολύ υψηλή οξεία τοξικότητα

Χρόνια τοξικότητα (μη μετρήσιμη)

Πτητικότητα

Λιποδιαλυτότητα

Έκθεση του ανθρώπου και των ζώων στα φυτοφάρμακα

Εισπνοή σταγονιδίων η ατμών

Προσρόφηση από το δέρμα

Λήψη μέσω της τροφής

Η τύχη τους στο οικοσύστημα

Επιφανειακή απορροή με κατάληξη σε ποτάμια, λίμνες, θάλασσα

Έκπλυση σε βάθος με κατάληξη στα υπόγεια νερά

Διασπορά στην ατμόσφαιρα (σταγονίδια, εξάτμιση)

Συσσώρευση (αθροιστικά) σε άνθρωπο και ζωικούς οργανισμούς

Η διάσπαση των φυτοφαρμάκων

• Επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας
• Αποικοδόμηση από το ίδιο το φυτό
• Αποικοδόμηση στο έδαφος με την επίδραση μικροοργανισμών
• Έμμονα φυτοφάρμακα

Ιδιοτήτων συνέχεια...

Τερατογενέσεις

Καρκινογενέσεις

Μεταλλάξεις

Επιδράσεις στο νευρικό σύστημα

Ιστορικοί σταθμοί

Βιετνάμ, Πορτοκαλί παράγοντας (agent orange)

(Μίγμα 2,4 D- 2,4,5-T)

Στόχος: Αποψίλωση δασικών/ αγροτικών εκτάσεων

Εκτέθηκαν: 4.000.000 άνθρωποι

Νόσησαν: Πάνω από 1.000.000 Βιετναμέζοι και Αμερικανοί στρατιώτες (τερατογενέσεις, λευχαιμία, γενετικές ανωμαλίες)

Εν έτει 2017: γεννιούνται παιδιά με σοβαρές ασθένειες

Ελλάδα

1500 περιστατικά δηλητηριάσεων ετησίως (Αθήνα-Θεσσαλονίκη)

Συνήθεις πρακτικές

Άσκοποι ψεκασμοί

   * Ψεκασμοί χρονικά κοντά στη συγκομιδή

   * Εφαρμογή υψηλών δοσολογιών

   * Πραγματοποίηση ψεκασμών υπό ακατάλληλες συνθήκες

   * Χρήση απαγορευμένων φυτοφαρμάκων

   * Κενά φυτοφαρμάκων: Διασκορπισμένα παντού. Λίγα καίγονται.

   * Πλαστικά χαμηλής κάλυψης και σάκοι λιπασμάτων: Καίγονται. 

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Εφαρμογή των φυτοφαρμάκων μόνο από εξειδικευμένους επαγγελματίες ψεκαστές.

-Υιοθέτηση σύγχρονων τεχνικών- τεχνολογιών (γεωργία ακριβείας)

- Ενίσχυση και επέκταση της ολοκληρωμένης και βιολογικής γεωργίας.

- Καθιέρωση λιγότερο αυστηρών προδιαγραφών φυτοϋγειονομικής κατάστασης των γεωργικών προϊόντων.

Η παραπάνω εισήγηση έγινε στην Ημερίδα με θέμα «Φιλοπεριβαλλοντικές Πρακτικές Καλλιέργειας» που οργάνωσε η ΟικόΣφαιρα Καρδίτσας την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου, στο Επιμελητήριο, στα πλαίσια της 17^ης Οικολογικής Γιορτής Καρδίτσας.